Εφαρμογή του ChatGPT

Το Χειμερινό εξάμηνο του 2024-2025, ο Νεκτάριος Μουμουτζής, επεδίωξε την παραγωγική αξιοποίηση του ChatGPT στη διδασκαλία των εργαστηρίων του μαθήματος Εισαγωγή στον Προγραμματισμό (ΠΛΗ101) της Σχολής ΗΜΜΥ του Πολυτεχνείου Κρήτης. Ο Νεκτάριος Μουμουτζής υπηρετεί στην Σχολή ΗΜΜΥ 32 έτη, αρχικά ως μεταπτυχιακός φοιτητής & ερευνητής και από το 2017 ως μέλος ΕΔΙΠ.

Η υπεύθυνη του ΚΕΔΙΜΑ Λία Κρασαδάκη μίλησε με τον Νεκτάριο για την παραγωγική αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης στο εργαστήριο του μαθήματος.

ΕΡΩΤΗΣΗ:

Νεκτάριε, έμαθα ότι αξιοποίησες το ChatGPT στη διδασκαλία των εργαστηρίων του ΠΛΗ101, Εισαγωγή στον Προγραμματισμό, το χειμερινό εξάμηνο 2024–2025. Τι ακριβώς έκανες και πώς το σχεδίασες; Ήταν εύκολη η προσαρμογή;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Στο εργαστήριο, χρησιμοποιήσαμε πιλοτικά το ChatGPT ως «ψηφιακό βοηθό» με το όνομα «Σωκράτης» σε 6 ομάδες φοιτητών για δύο εβδομάδες. Στην πρώτη συνεδρία έγινε ελεύθερη χρήση, ενώ στη δεύτερη δόθηκε συγκεκριμένη προτροπή για καθοδήγηση κάθε φοιτητή στον κώδικα που ανέπτυσσε. Στόχος ήταν η ενίσχυση της κατανόησης και της αυτονομίας. Ο ρόλος του ChatGPT ήταν συμπληρωματικός, με τον διδάσκοντα παρόντα για υποστήριξη όταν χρειαζόταν. Η προετοιμασία ήταν διαχειρίσιμη, και συνοδεύτηκε από συμπλήρωση σύντομου ερωτηματολογίου.

ΕΡΩΤΗΣΗ:

Τι σε ώθησε να το ενσωματώσεις στη διδασκαλία;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Η βασική ανάγκη ήταν η εξατομικευμένη υποστήριξη κάθε φοιτητή. Ένας διδάσκων δεν μπορεί να υποστηρίξει 30 φοιτητές. Επιπλέον, η ανεξέλεγκτη χρήση του ChatGPT πριν το εργαστήριο οδηγούσε σε παθητική μάθηση. Θέλαμε να διδάξουμε την ορθή χρήση του εργαλείου, δηλαδή τη δημιουργία σωστών προτροπών, την ανάλυση/κατανόηση των απαντήσεων, την ανάπτυξη κριτικής σκέψης και κατανόησης του κώδικα.

ΕΡΩΤΗΣΗ:

Ποια είναι τα επιπλέον παιδαγωγικά οφέλη;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Οι φοιτητές έπαιρναν άμεση ανατροφοδότηση, προσαρμοσμένη στο επίπεδό τους. Αναπτύχθηκαν μεταγνωστικές δεξιότητες, αυξήθηκε η αυτονομία και μειώθηκε ο φόβος ερωτήσεων. Οι ίδιοι δήλωσαν ότι έλυσαν περισσότερες απορίες, με καλύτερη κατανόηση.

ΕΡΩΤΗΣΗ:

Τι χρειάζεται να κάνει ένας φοιτητής για να αξιοποιήσει σωστά το ChatGPT; Πώς αντέδρασαν οι φοιτητές;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Ο φοιτητής πρέπει να ξεκινήσει με σωστή προτροπή, να διατυπώνει σαφείς ερωτήσεις και να ζητά εξηγήσεις, όχι έτοιμο κώδικα. Οι φοιτητές θεώρησαν το εργαλείο «προσιτό», χρήσιμο για κατανόηση και επανάληψη, ενώ επισήμαναν ότι χρειάζεται καθοδήγηση για καλύτερη αξιοποίηση.

ΕΡΩΤΗΣΗ:

Θα το ξαναχρησιμοποιήσεις; Τι μηνύματα ανατροφοδότησης έλαβες από τους φοιτητές;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Ναι, σκοπεύουμε να το επαναλάβουμε. Η εμπειρία ήταν θετική: οι φοιτητές προχώρησαν πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη κατανόηση. Ενδεικτικά σχόλια: «το ΑΙ βοηθάει στην κατανόηση», «είχα πάντα κάποιον να ρωτήσω». Ωστόσο, η ανθρώπινη παρουσία παραμένει καθοριστική για σωστή καθοδήγηση.

ΕΡΩΤΗΣΗ:

Ποια είναι η σύστασή σου προς συναδέλφους που προβληματίζονται για τη χρήση ΤΝ στην εκπαίδευση;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Η ελεγχόμενη ενσωμάτωση ΤΝ μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τη μάθηση και τη δέσμευση των φοιτητών. Χρειάζεται σωστός σχεδιασμός και καθοδήγηση και μετασχηματισμός του  ρόλου του διδάσκοντα ως εμπνευστή και καθοδηγητή. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείς να δεις στον σύνδεσμο: https://www.dropbox.com/scl/fi/crznm1332ldhou55223pa/ChatGPT-C-101.pdf?rlkey=k0w8zepd3x3fc9aiq3ccy3wzh&dl=0

Κλείνοντας, να σου αναφέρω ότι τα συμπεράσματα της δράσης αυτής έχουν ήδη τύχει περαιτέρω επεξεργασίας στα πλαίσια του έργου Erasmus+ Maestro AI το οποίο αποσκοπεί στην αξιοποίηση της ΤΝ στην Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση για την υποστήριξη μαθημάτων Προγραμματισμού Η/Υ και Μαθηματικών. Σε επόμενα στάδια του έργου σκοπεύουμε να δοκιμάσουμε αυτή την προσέγγιση και σε άλλα μαθήματα της Σχολής ΗΜΜΥ.

Τα τελικά προϊόντα του προαναφερόμενου έργου περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, εγχειρίδια για την χρήση της ΤΝ στην εκπαίδευση της Πληροφορικής και των Μαθηματικών και την εγκατάσταση εκπαιδευτικής πλατφόρμας, στην οποία θα έχουν υλοποιηθεί επεκτάσεις για τη διασύνδεσή της με υπηρεσίες Τεχνητής Νοημοσύνης από την ΟpenAI ή την Google, τα οποία σκοπεύουμε να αξιοποιήσουμε στο Πολυτεχνείο Κρήτης για την ενίσχυση της εκπαίδευσης των εργαστηρίων των μαθημάτων Πληροφορικής. Στο έργο συμμετέχει το Εργαστήριο Διανεμημένων Πληροφοριακών Συστημάτων και Εφαρμογών Πολυμέσων της Σχολής ΗΜΜΥ του Πολυτεχνείου Κρήτης με επιστημονικό υπεύθυνο τον Ομότιμο Καθηγητή Σταύρο Χριστοδουλάκη και συντονιστή τον Νίκο Παππά, μέλος ΕΔΙΠ.